Dorpsprofiel Panningen
In de late middeleeuwen omvatte het gebied dat nu onder Panningen valt, een aantal agrarische gehuchten waaronder Everlo, Zeelen, Stoks, Loo en Peningen.
In het laatste gehucht werd in 1638 een bedevaartkapel gebouwd, die al snel van regionaal belang werd. Dat wil zeggen vergelijkbaar met Kevelaer en Roermond (Kapel in het Zand). Panningen trok pelgrims uit de verre omgeving, die hulp kwamen inroepen bij het devotiebeeld van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten. Om die reden werd en wordt Panningen sindsdien gewoonlijk ‘in Kepèl’ genoemd. Rondom die kapel werden huizen gebouwd waardoor er een kleine gemeenschap ontstond. Panningen is dus ontstaan als bedevaartsdorp. Toch werd Panningen – tegen de zin van Helden-Dorp – pas in 1830 een zelfstandige parochie.
Ambacht en industrie
Vanaf 1879 werden bij de kerk van Panningen nog enkele kloosters gebouwd en in 1929 kwam er een forse, nieuwe kerk. Anders dan de overige dorpen van Peel en Maas die hun boerenkarakter langer behielden, ontwikkelde Panningen zich in de loop van de 20e eeuw tot een centrum van ambacht en industrie. Al sinds 1918 kende Panningen de ‘Limburgse Jaarbeurs’, waar nieuwe ontwikkelingen over industrie, techniek en landbouw aan bod kwamen. Verder waren er diverse vooroorlogse bedrijfsvestigingen (onder andere twee steenfabrieken) en na de oorlog kwam er een ambachtsschool (LTS).
De overgang van een agrarisch dorp naar een centrum van industrie en nijverheid versnelde in de jaren 50 en vooral 60. Boerenzonen werden in groten getale ‘arbeider’. In de wederopbouwperiode ging het traditionele, kleinschalige landschap compleet op de schop. In plaats van kleine kavels, heggen, houtwallen, kronkelende weggetjes en lage, oude boerderijtjes, kwamen strakke en grote kavels als de basis van het nieuwe ‘productielandschap’.
Industrieterrein
De snelle industriële ontwikkeling leidde begin jaren 60 tot de stichting van een fors nieuw industrieterrein aan de noordoostzijde van het dorp en de bouw van nieuwe wijken vol uniforme, moderne arbeiderswoningen. Hele generaties burgers van Peel en Maas zijn geboren en getogen in die nieuwe rijtjeshuizen.
Ontwikkelingskern
In 1957 werd Panningen door het Rijk aangewezen als ontwikkelingskern, wat de industrialisatie nog versnelde. De industriële omwenteling werd in 1962 artistiek bekroond met Wim Rijvers’ Industriemonument, dat de ontluikende industrie van Panningen symboliseerde. Vanwege alle bedrijvigheid vestigden zich vanaf eind jaren zestig grote groepen arbeidsmigranten uit zuidelijke landen in Panningen, met name uit Turkije en Marokko.
Beeld: PeelenMaasNet