Dorpsprofiel Kessel-Eik
Van een echte gemeenschap op de plek van het huidige Kessel-Eik was tot in de 19e eeuw geen sprake. Er lag daar eeuwenlang een drietal boerengehuchten, onder andere rond de huidige Straterhof en Meeuwissenhof. Die gehuchten hoorden bij Kessel-Dorp, ook in religieus opzicht.
De naam Kessel-Eik bestond al rond 1800. Mogelijk vervulden de boerenfamilies hun religieuze plichten in de circa in 1500 gebouwde Onze-Lieve-Vrouwekapel, gelegen op de plek waar de Haagstraat overgaat in de Neerstraat. Helaas is dit pand geleidelijk vervallen, momenteel resteert slechts een troosteloze ruïne.
Lanterd
Bijzonder aan de plek is dat hier ooit de grens lag tussen het Hertogdom Gelre en Prinsbisdom Luik. Deze werd in de periode 1400-1800 gemarkeerd door een landweer (de Lanterd), een verdedigingslinie bedoeld om vreemd gespuis te weren. Deze wal is aangelegd in de 14e eeuw op ‘gemene grond’, dat wil zeggen woest gebied dat van de hele gemeenschap was. De landweer was oorspronkelijk aan beide zijden voorzien van een sloot en was zelf begroeid met vrijwel ondoordringbaar, doornig struikgewas. Georganiseerde legers konden er niet mee worden afgestopt, maar afgedankte, zwervende soldaten wel. Die maakten met plunderingen en diefstal de streek onveilig.
De Lanterd was vele kilometers lang en eindigde in noordelijke richting ergens in de Peel onder Egchel. Op verschillende plekken is de wal nog aanwezig en ook goed zichtbaar in het landschap. De Lanterd is deels gebruikt als ondergrond van de gelijknamige weg en is ook in de bossen op de Keup nog deels aanwezig. In deze afgelegen regio stond ook eeuwenlang de galg van Kessel, bedoeld als waarschuwing voor diegenen die het dorp naderden.
In 1657 werd iets ten westen van de Lanterd de zogeheten Gekke Graaf gegraven, een droge en kaarsrechte gracht die voortaan de grens markeerde tussen Spaans Gelre en Luik. Van 1853 tot 1861 werd deze gracht deels uitgediept tot het Afwateringskanaal Meijel-Neer. Dit kanaaltje moest het vanwege de vervening overtollige Peelwater afvoeren naar de Maas. Het mondt fraai uit bij de Mussenberg.
Kapel
Om het in de 19e eeuw geleidelijk oplopend aantal bewoners van Kessel-Eik in elk geval tijdens de winter de lange weg naar Kessel-Dorp te besparen, werd in 1881 een mooie en forse neogotische kapel gebouwd aan de Karrenweg. In die periode moet hier zoiets als een gemeenschap zijn ontstaan van ‘Eikenaren’, mensen die voelden dat ze bij elkaar hoorden.
De kapel werd afgebroken nadat er een nieuwe kerk kwam in het zich na 1945 snel ontwikkelende dorpje. De bouw daarvan vond plaats na 1945. Kessel-Eik werd aanvankelijk een rectoraat. Er kwam na de oorlog ook een eigen school en in de jaren zestig een gemeenschapshuis. In 1974 werd Kessel-Eik een aparte parochie. Door deze voorzieningen werd men minder afhankelijk van Kessel-Dorp en kreeg de eigen gemeenschapszin een stevige impuls.
Beeld: PeelenMaasNet